I. .Phân tích chi tiết tác phẩm: Tây Tiến – của tác giả Quang Dũng
* Tác phẩm ra đời trong hoàn cảnh như sau:
- Tây Tiến chính là tên gọi của trung đoàn
Tây Tiến, được thành lập vào năm 1947:
+ Nhiệm vụ là phối hợp với bộ đội Lào, bảo
vệ tuyến biên giới Việt Lào.
+ Địa bàn hoạt động rất rộng: Hòa Bình, Sơn
La, Thanh Hóa, Sầm Nứa.
+ Lính Tây Tiến chủ yếu là người dân Hà Nội,
trẻ trung và yêu nước.
- Năm 1947, tác giả Quang Dũng gia nhập
đoàn quân Tây Tiến, giữ chức vụ đại đội trưởng.
- Cuối năm 1948, Quang Dũng được chuyển về
đơn vị mới, nhớ đơn vị cũ, ông đã sáng tác bài thơ tại Phù Lưu Chanh (Hà Tây).
- Bài thơ này ban đầu còn có tên gọi là “Nhớ
Tây Tiến”. Đến năm 1957, in lại đã bỏ từ “nhớ”, được in trong tập “Mây đầu ô”.
* Nội dung:
- Với cảm hứng lãng mạn và ngòi bút vô cùng
tài hoa, Quang Dũng đã khắc họa thành công được hình tượng người lính Tây Tiến
trên cái nền thiên nhiên núi rừng của miền Tây hùng vĩ, dữ dội và rất mĩ lệ.
Hình tượng của người lính Tây Tiến mang vẻ đẹp lãng mạn, nhưng cũng đậm chất bi
tráng.
* Nghệ thuật:
- Cảm hứng sáng tạo và bút pháp lãng mạn.
- Cách sử dụng ngôn từ rất đặc sắc: các từ ngữ chỉ địa danh, từ ngữ tượng
hình và từ Hán Việt.
- Kết hợp được giữa chất nhạc và chất họa.
*Một số dàn ý bài văn mẫu cho tác phẩm Tây Tiến
I. Mở bài
- Trình bày một số những nét riêng tiêu biểu
về tác giả Quang Dũng và đặc trưng tác phẩm thơ ca của ông (vừa hồn nhiên lại vừa
tinh tế, mang theo vẻ đẹp hào hoa, phóng khoáng, cũng đậm chất lãng mạn).
- Nêu một số nét khái quát cơ bản về bài
thơ Tây Tiến: hoàn cảnh ra đời tác phẩm, các giá trị nội dung nổi bật của bài
thơ.
II. Thân bài
1. Một số nét khái quát cơ bản
- Tây Tiến: là tên một đoàn quân đã được
thành lập năm 1947, có nhiệm vụ là kết hợp với bộ đội Lào để bảo vệ tuyến biên
giới Việt – Lào, làm hao mòn lực lượng của giặc Pháp.
- Xuất thân từ lính Tây Tiến: phần đông là
người dân Hà Nội, trong đó đa số là các học sinh, sinh viên.
2. Đường hành quân của đoàn quân Tây Tiến giữa thiên nhiên núi rừng Tây Bắc
- Hai câu thơ đầu tiên: nỗi nhớ đã thốt lên
thành lời “Tây Tiến ơi” là tiếng gọi thân thương, “nhớ chơi vơi” chính là một nỗi
nhớ thường trực, bao trùm lấy mọi không gian.
- Bức tranh thiên nhiên của vùng Tây Bắc
hoang sơ và dữ dội:
Các địa danh Sài Khao, Mường Lát gợi nên sự
hẻo lánh và xa xôi;
Hình ảnh “súng ngửi trời” ở đây thể hiện tầm
cao của núi non mà người lính đã phải vượt qua nhưng cũng có cái rất hóm hỉnh của
người lính ở trong đó.
Nhịp thơ bị bẻ đôi “Ngàn thước lên cao,
ngàn thước xuống” gợi tả sự nguy hiểm treo leo tột cùng.
Các hình ảnh nhân hóa: “cọp trêu người”, “thác
gầm thét” gợi nên sự hoang sơ, man dại; thời gian: “chiều chiều”, “đêm đêm” những
người lính đã phải thường xuyên đối mặt với điều hiểm nguy ở chốn rừng thiêng
nước độc.
Sử dụng phần lớn các thanh trắc nhằm nhấn mạnh
về sự trắc trở, gập ghềnh của địa hình nơi đây.
- Khung cảnh thiên nhiên cũng có lúc lại êm
dịu, mang đậm hương vị của cuộc sống: “nhà ai Pha Luông ...”, thanh bằng tạo cảm
giác rất nhẹ nhàng và yên bình.
- Những hình ảnh bi hùng của người lính Tây
Tiến “dãi dầu không bước nữa”, “gục lên súng mũ bỏ quên đời”: Có thể hiểu hai
câu thơ này đơn thuần miêu tả về khoảnh khắc nghỉ ngơi của người lính sau một
cuộc hành quân dài, cũng có thể hiểu đó chính là sự nghỉ ngơi vĩnh viễn.
- Nhận xét: Thiên nhiên Tây Bắc hùng vĩ
nhưng cũng đầy rẫy những hiểm nguy, đó chính là những thử thách đối với lòng
kiên định những người lính Tây Tiến trên chặng đường hành quân.
3. Một kỉ niệm đẹp về tình quân dân, vẻ đẹp của thiên nhiên núi rừng Tây Bắc
- Kỉ niệm về những đêm liên hoan thắm thiết
tình quân dân:
Không khí đêm liên hoan tưng bừng với rất
nhiều các màu sắc rực rỡ, lộng lẫy, con người duyên dáng: “xiêm áo”, “nàng e ấp”.
Tâm hồn của người lính rất bay bổng, say mê
trong không khí rất ấm áp tình quân dân: “Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ”.
- Khung cảnh của núi non sông nước và con
người vùng cao Tây Bắc:
Đẹp một cách rất huyền ảo, hoang dại và
cũng rất thiêng liêng: “Chiều sương”, “hồn lau nẻo bến bờ”
Con người lao động cuộc sống bình dị, mộc mạc:
“dáng người trên độc mộc”, cảnh vật duyên dáng và đầy sức sống: “trôi dòng nước
lũ hoa đong đưa”
- Nhận xét: nhờ bút pháp miêu tả lãng mạn, tác
giả Quang Dũng đã vẽ nên bức tranh thiên nhiên đầy thơ mộng, cuộc sống sinh hoạt
rất đầm ấm và các hình ảnh về con người duyên dáng của vùng núi rừng Tây Bắc.
4. Hình tượng của người lính trong đoàn quân Tây Tiến
- Chân dung người lính được miêu tả rất chân
thực: “đoàn binh không mọc tóc”, “ xanh màu lá”, họ sống và chiến đấu trong điều
kiện vô cùng khắc nghiệt, thiếu thốn, gian khổ nhưng lại vẫn mạnh mẽ “dữ oai hùm”.
- Họ là những con người có một tâm hồn lãng
mạn, trái tim yêu thương, lấy hình bóng của người thương nơi quê nhà để làm động
lực chiến đấu.
- Vẻ đẹp bi tráng được thể hiện qua sự hi
sinh anh dũng của họ:
Sẵn sàng cống hiến hết tuổi trẻ của mình
cho đất nước, ra đi một cách thanh thản, nhẹ nhàng.
Cái chết đã được lí tưởng hóa như một hình ảnh
những tráng sĩ xưa: “áo bào” và “khúc độc hành”; thiên nhiên cũng đau đớn thay
cho nỗi đau mà họ phải chịu.
- Nhận xét: Dù trong bất kì hoàn cảnh khó
khăn nào những người lính Tây Tiến vẫn có những nét lãng mạn, hào hoa. Họ mang
trong mình vẻ đẹp kiêu hùng, sẵn sàng hi sinh tất cả cho tổ quốc.
5. Lời hẹn ước và gửi gắm tình cảm của tác giả
- Câu thơ đã nhắc nhớ lại những ý nguyện,
quyết tâm ra đi một thời của các chiến sĩ đoàn quân Tây Tiến: “người đi không hẹn
ước”, còn là sự tiếc thương những người đồng đội đã hi sinh “thăm thẳm một chia
phôi”.
- Niềm thương, nỗi nhớ và tình cảm gắn bó của
tác giả luôn gửi gắm lại nơi đoàn quân Tây Tiến và vùng rừng núi Tây Bắc .
III. Kết bài
- Giá trị nghệ thuật đặc biệt: bút pháp
miêu tả lãng mạn, những sáng tạo trong việc sử dụng các ngôn ngữ, hình ảnh thơ
- Tổng kết lại giá trị nội dung: bài thơ đã
tái hiện được vẻ đẹp vừa hùng vĩ, vừa thơ mộng của vùng núi rừng Tây Bắc; hình
tượng người lính rất kiên cường, dũng cảm không ngại hi sinh nhưng cũng rất
lãng mạn, mộng mơ.
Subscribe by Email
Follow Updates Articles from This Blog via Email
No Comments