1. Tác giả
a. Tiểu sử
- Trần Đình Hượu(1927 – 1995), quê ở huyện Thanh
Chương, tỉnh Nghệ An.
- Năm 1945, ông tham gia phòng trào thanh
niên cứu Quốc và Uỷ ban khởi nghĩa ở quê nhà.
- Năm 1959 – 1963, ông là nghiên cứu sinh ở
trường Đại học tổng hợp Lô-mô-nô-sôp
- Năm 1963 – 1993, ông là giảng viên môn Ngữ
văn tại trường Đại học tổng hợp Hà Nội.
- Năm 1994, ông giảng dạy tại trường Đại học
Prô - văng - xơ thuộc Cộng hòa Pháp.
b. Sự nghiệp về văn học.
- Ông chuyên nghiên cứu các vấn đề mang
tính lịch sử tư tưởng và văn học Việt Nam trung, cận đại.
2. Tác phẩm
a, Hoàn cảnh tác phẩm ra đời.
- Văn bản này được trích từ phần II, trong
bài Về vấn đề tìm đặc sắc văn hóa dân tộc, được in trong cuốn sách Đến hiện đại
từ truyền thống
- Nhan đề là do người biên soạn đặt tên
b, Bố cục.
Phần 1: Nêu lên các vấn đề : “Trong lúc...với
nó”
→ một số nhận xét về vốn văn hóa của dân tộc
Phần 2: Trình bày các vấn đề : “Giữa các ...văn học”
→ Đặc điểm của nét văn hóa Việt Nam
Phần 3: Đưa ra kết luận : “Con đường… có bản
lĩnh”
→ Con đường hình thành nên bản sắc dân tộc
của văn hóa Việt Nam.
c, Giá trị về nội dung.
- Từ vốn hiểu biết rất sâu sắc về văn hóa
dân tộc, tác giả đã phân tích rõ ràng những mặt tích cực và một số hạn chế của
những văn hóa truyền thống
- Nắm vững được bản sắc văn hóa dân tộc,
chúng ta có thể phát huy những điểm mạnh, khắc phục những hạn chế để có thể hội
nhập với thế giới trong thời đại ngày nay.
d. Giá trị về nghệ thuật
- Văn phong rất khoa học, chính xác và mạch
lạc
- Bố cục rất rõ ràng và rành mạch
- Lập luận xác đáng, dẫn chứng đưa ra xác
thực và lí lẽ sắc bén
3. Đọc hiểu và phân tích văn bản: Nhìn về vốn văn hoá dân tộc
a. Một số nhận xét về nền văn hóa của dân tộc:
– Tác giả Trần Đình Hượu đã có đề cập đến
những đặc điểm của truyền thống văn hoá Việt Nam trên cơ sở của những phương diện
chủ yếu trong đời sống tinh thần và vật chất.
– Cách nêu vấn đề rất ngắn gọn, khiêm tốn,
khách quan và khôn khéo của tác giả. Đưa ra nhận xét của mình trên một số mặt của
vấn đề nghị luận
b. Đặc điểm của nét văn hóa Việt Nam:
* Những mặt hạn chế:
– Văn hóa Việt Nam chưa có được tầm vóc lớn
lao, chưa có vị trí quan trọng để nổi bật và chưa có những ảnh hưởng tới các nền
văn hóa khác.
* Những thế mạnh riêng:
Thế mạnh của văn hóa Việt Nam là thiết thực,
linh hoạt, dung hòa và lành mạnh với những vẻ đẹp dịu dàng, thanh lịch của những
con người hiền lành, tình nghĩa
– Việt Nam có nhiều tôn giáo nhưng không hề
xảy ra xung đột
– Các công trình kiến trúc có quy mô vừa và
nhỏ, rất hài hòa với thiên nhiên
* Đặc điểm của nền văn hóa Việt Nam:
– Về tôn giáo: không cuồng tín và cực đoan
mà dung hòa được các tôn giáo khác nhau tạo nên một sự hài hòa, không tìm sự
siêu thoát tinh thần bằng tôn giáo mà coi trọng cuộc sống trần tục hơn thế giới
bên kia
– Nghệ thuật: sáng tạo những tác phẩm rất tinh
tế nhưng không có quy mô lớn.
– Ứng xử: trọng tình nghĩa nhưng cũng không
chú ý nhiều đến trí, dũng, chuộng sự khéo léo, không kì thị hay cực đoan mà
thích sự yên ổn
– Sinh hoạt: thích có chừng mực vừa phải,
mong ước được thái bình, an cư lạc nghiệp để có thể làm ăn no đủ.
– Quan niệm về cái đẹp: cái đẹp vừa ý chính
là xinh, là khéo, hướng vào cái đẹp của dịu dàng, thanh lịch, duyên dáng với
quy mô vừa phải
– Kiến trúc: tuy nhỏ nhưng tạo điểm nhấn lại
là sự hài hòa, tinh tế với thiên nhiên
– Lối sống: ghét lối sống phô trương, thích
kín đáo và trọng tình nghĩa…..
⇒ Văn hóa của người
Việt Nam rất giàu tính nhân bản, luôn hướng đến sự tinh tế và hài hòa trên nhiều
phương diện. Đó chính là bản sắc văn hóa của Việt Nam
c. Con đường hình thành nên bản sắc văn hóa dân tộc:
– Khả năng chiếm lĩnh cao, đồng hóa được những
giá trị văn hóa bên ngoài.
Xem thêm: Ôn Thi Đại Học Môn Văn Phân Tích Tác Phẩm Thuốc Của Lỗ Tấn
Subscribe by Email
Follow Updates Articles from This Blog via Email
No Comments